VIÊM GÂN LÀ GÌ?
- Viêm gân thường phát triển sau thoái hóa (bệnh lý gân). Viêm bao gân bao gồm viêm gân và lớp thanh mạc bao ngoài gân. Triệu chứng thường bao gồm đau khi vận động và khi ấn tại gân. Thoái hóa hoặc viêm gân hoặc và bao gân có thể tạo sẹo làm hạn chế vận động. Chẩn đoán dựa trên triệu chứng lâm sàng, đôi khi cần hỗ trợ của các thăm dò hình ảnh.
- Bệnh gân thường do nguyên nhân các vết rách nhỏ tái phát hoặc những thay đổi thoái hóa tại gân (một vài trường hợp có thể có lắng đọng canxi) kéo dài nhiều năm.
NGUYÊN NHÂN:
- Thường gặp ở người tuổi trung niên hoặc người lớn tuổi vì mạch máu nuôi gân giảm và có thể còn do các vi chấn thương lặp đi lặp lại.
- Chấn thương lặp đi lặp lại hoặc cực mạnh (đứt gân), căng gân, và tập thể dục quá mức hoặc không đúng động tác cũng có thể là nguyên nhân gây viêm gân.
- Một số kháng sinh như fluoroquinolone có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh lý gân và đứt gân.
TRIỆU CHỨNG VÀ DẤU HIỆU:
- Đau tại các gân bị viêm khi vận động chủ động hoặc vận động đối kháng. Đôi khi, bao gân bị sưng và có dịch.Triệu chứng sưng có thể nhìn thấy hoặc chỉ sờ thấy được. Sờ dọc theo gân gây đau tại gân với các mức độ khác nhau.
- Trong chứng xơ cứng bì hệ thống, bao gân có thể vẫn khô, nhưng vận động của gân trong bao gân gây ra cọ sát và dầu hiệu này có thể phát hiện được bằng cách sờ tại bao gân.
CÁC LOẠI VIÊM CƠ THƯỜNG GẶP:
- Viêm gân cơ chóp xoay: Là nguyên nhân hay gặp nhất gây đau khớp vai. Gân cơ chóp xoay bao gồm 4 gân cơ: gân trên gai, gân dưới gai, gân dưới vai và gân tròn bé. Viêm gân trên gai hay gặp nhất, thứ hai là gân dưới vai. Vận động chủ động khớp vai trong khoảng từ 40 đến 120 ° và xoay khớp vai vào trong sẽ gây đau. Dạng thụ động khớp vai gây đau ít hơn, nhưng dạng khớp vai có đối kháng sẽ làm đau tăng lên. Lắng đọng canxi trong gân ở dưới mỏm cùng vai đôi khi có thể nhìn thấy trên x-quang. Siêu âm hoặc MRI có thể giúp đánh giá thêm tổn thương và có vai trò trong các quyết định điều trị.
- Viêm gân gót ( gân Achilles): Là rất phổ biến trong số các vận động thường xuyên đứng hoặc đi lại. Đau phía sau gót chân, ban đầu đau tăng lên khi bắt đầu tập thể dục hoặc đứng đi và thường giảm dần mặc dù vẫn tiếp tục tập.
- Viêm gân gấp các ngón tay: Là bệnh lý xương khớp phổ biến nhưng hay bị bỏ qua. Đau xảy ra trong lòng bàn tay của ngón cái hoặc các ngón khác. Ấn tại gân và bao gân gây đau tăng; sưng gân và đôi khi có các nốt nhỏ tại gân. Trong các giai đoạn muộn, ngón tay có thể bị khóa lại khi gấp, và dùng lực duỗi ngón tay có thể gây bật ngón (ngón tay lò xo).
- Viêm gân cơ nhị đầu: Đau ở gân cơ nhị đầu khi gập khớp vai hoặc duỗi khuỷu tay có đối kháng. Người khám có thể làm bộc lộ dấu hiệu đau đầu gân gân nhị đầu ở trong rãnh gân nhị đầu xương cánh tay bằng cách lăn gân dưới ngón tay cái của mình.
- Viêm cơ mông nhỡ: Bệnh nhân viêm túi thanh dịch mấu chuyển lớn xương đùi luôn bị viêm gân cơ mông nhỡ. Ở những bệnh nhân viêm túi thanh dịch mấu chuyển lớn xương đùi, khi ấn vào mấu chuyển lớn sẽ gây đau. Bệnh nhân có bệnh lý này thường chịu áp lực lên khớp, chấn thương, thay đổi dáng đi (do thoái hóa khớp, tai biến hoặc hai chân lệch độ dìa) hoặc viêm tại vị trí này (ví dụ như ở viêm khớp dạng thấp).
ĐIỀU TRỊ:
- Nghỉ ngơi hoặc cố định, chườm nóng hoặc lạnh, sau đó tập luyện.
- Đối với những trường hợp viêm kéo dài, đặc biệt là viêm gân cơ chóp xoay, cần phải phẫu thuật để lấy bỏ canxi lắng đọng hoặc sửa chữa gân, sau đó là các liệu pháp vật lý trị liệu, nếu cần thiết.
- Thỉnh thoảng, bệnh nhân cần phẫu thuật để giải phóng các vết sẹo gây giới hạn chức năng, loại bỏ một phần xương gây ra cọ sát thường xuyên, hoặc cắt gân để giảm viêm mạn tính.
