viêm tủy cắt ngang

Viêm tủy cắt ngang là gì?

Viêm tủy cắt ngang là tình trạng viêm xảy ra ở cả hai bên của một đoạn tủy sống và dẫn đến tổn thương bao myelin bao bọc các sợi thần kinh. Căn bệnh này có khả năng làm gián đoạn các tín hiệu thần kinh từ tủy sống gửi đi khắp cơ thể làm cho bệnh nhân cảm thấy đau nhức, tê liệt, yếu cơ, các chức năng cảm giác hoặc bàng quang và ruột cũng gặp vấn đề.

Bệnh lý này có thể xảy ra với mọi độ tuổi nhưng thường gặp hơn là độ tuổi 10 -19 và 30 – 39.

Nguyên nhân và biểu hiện lâm sàng của viêm tủy cắt ngang

Nguyên nhân

Hầu hết các trường hợp bị viêm tủy cắt ngang là do:

Mắc bệnh viêm tự miễn ở hệ thần kinh trung ương: viêm não tủy cấp tính lan tỏa, viêm tủy thị thần kinh, xơ cứng rải rác,…
Rối loạn tự miễn hệ thống và rối loạn viêm: bệnh Behcet, viêm cột sống dính khớp, lupus ban đỏ hệ thống, hội chứng Sjogren, sarcoidosis,…
Nhiễm trùng: do nấm, virus, vi khuẩn, ký sinh trùng.
Ung thư.
Hội chứng cận u.

Với trường hợp bị viêm tủy cắt ngang không rõ nguyên nhân sẽ gọi là viêm tủy cắt ngang vô căn.

Biểu hiện lâm sàng:

Triệu chứng của viêm tủy cắt ngang có thể diễn ra trong vòng vài giờ đến vài ngày hoặc cũng có thể tiến triển âm thầm trong nhiều tuần.

Bệnh thường gây ảnh hưởng đến bên dưới vùng ảnh hưởng của tủy sống. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp chỉ nằm một bên cơ thể.

Những triệu chứng điển hình của bệnh bao gồm:

Đau: Cơn đau do viêm tủy cắt ngang thường xảy ra đột ngột ở vùng lưng dưới, sau đó đau buốt lan dọc xuống chân, tay hoặc lan lên quanh ngực bụng của bạn. Những vị trí đau khác phụ thuộc vào vùng tủy sống bị ảnh hưởng.
Rối loạn cảm giác: Bệnh nhân có thể cảm thấy ngứa ran, bỏng rát hoặc tê bì. Đôi khi nhạy cảm nhẹ với da, quần áo, nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh.
Vận động tay chân yếu: Một số người nhận thấy tay chân mình nặng nề hơn bình thường, dễ bị vấp ngã hoặc nhiều trường hợp yếu nghiêm trọng gây ra liệt toàn bộ.
Xáo trộn hoạt động bàng quang và ruột: Đi tiểu nhiều lần trong ngày, tiểu tiện không tự chủ, tiểu buốt hoặc táo bón.

Bệnh nhân mắc viêm tủy cắt ngang thường chỉ trải qua một đợt bệnh, nhưng biến chứng thì có thể kéo dài gồm các biểu hiện như:

Đau: Đây là di chứng lâu dài của bệnh nhân mắc phải rối loạn này.
Co cứng cơ: Thường gặp ở chân và mông với biểu hiện thắt chặt gây ra đau đớn.
Liệt toàn bộ hoặc một phần cánh tay.
Chức năng tình dục rối loạn: Ở nam gặp rối loạn cương cứng hoặc khó đạt cực khoái ở cả nam và nữ.

Viêm tủy cắt ngang – bệnh lý thần kinh nguy hiểm

Tuy viêm tủy cắt ngang thường chỉ gây ra một đợt bệnh nhưng lại có thể gây nên biến chứng kéo dài trong khoảng thời gian rất lâu sau đó nên điều trị vô cùng khó khăn:

Đau triền miên, kéo dài khiến người bệnh bị suy nhược cơ thể.
Cơ bị thắt chặt, căng cứng, đau co thắt. Tình trạng này thường diễn ra ở chân và mông.
Tay, chân có thể bị liệt một phần hoặc toàn bộ.
Chức năng tình dục bị rối loạn nên phụ nữ khó đạt được cực khoái, nam giới khó đạt trạng thái cực khoái hoặc cương cứng khi quan hệ tình dục.
Lo âu kéo dài, trầm cảm: điều này xuất phát từ sự mệt mỏi, căng thẳng do những thay đổi trong cuộc sống là hệ lụy của các triệu chứng đau, biến chứng rối loạn tình dục hoặc liệt chi do bệnh viêm tủy cắt ngang gây ra.

Điều trị viêm tủy cắt ngang

Điều trị viêm tủy cắt ngang bao gồm điều trị nội khoa và điều trị phục hồi chức năng. Tiên lượng bệnh thường có khả năng phục hồi một phần, tuy nhiên ở mức độ nghiêm trọng thì có thể dẫn đến khiếm khuyết suốt đời.

Điều trị nội khoa:

Steroid đường tĩnh mạch. Bạn có thể sẽ được truyền steroid qua tĩnh mạch ở cánh tay trong vài ngày. Steroid giúp giảm tình trạng viêm trong cột sống.
Liệu pháp thay huyết tương. Những người không đáp ứng với steroid tiêm tĩnh mạch có thể cần liệu pháp thay huyết tương. Điều này có nghĩa là huyết tương trong máu của bạn sẽ được lọc và thay thế nhằm cải thiện các triệu chứng. Không rõ liệu pháp này giúp những người bị viêm tủy cắt ngang như thế nào, nhưng có thể là quá trình trao đổi huyết tương loại bỏ các kháng thể gây viêm.
Thuốc kháng vi-rút. Một số người bị nhiễm vi-rút – tác nhân gây ra viêm tủy sống cắt ngang – có thể được điều trị bằng thuốc để điều trị vi-rút.
Thuốc giảm đau. Đau mãn tính là một biến chứng phổ biến của viêm tủy cắt ngang. Các loại thuốc có thể làm giảm đau cơ bao gồm thuốc giảm đau thông thường, chẳng hạn như acetaminophen, ibuprofen và naproxen sodium. Đau dây thần kinh có thể được điều trị bằng các nhóm thuốc khác. Như thuốc chống trầm cảm, chẳng hạn như sertraline (Zoloft). Hay thuốc chống co giật, chẳng hạn như gabapentin (Neurontin, Gralise) hoặc pregabalin (Lyrica).

Phục hồi chức năng:

Vật lý trị liệu. Điều này giúp cải thiện sức mạnh và sự phối hợp. Chuyên gia vật lý trị liệu có thể hướng dẫn bạn sử dụng những thiết bị hỗ trợ cần thiết. Chẳng hạn như xe lăn, gậy hoặc nẹp.
Vật lý trị liệu giúp những người bị viêm tủy cắt ngang học được những cách mới để thực hiện các hoạt động hàng ngày, chẳng hạn như tắm rửa, chuẩn bị bữa ăn và dọn dẹp nhà cửa.

Tâm lý trị liệu. Một nhà trị liệu tâm lý có thể sử dụng liệu pháp trò chuyện để điều trị lo âu, trầm cảm, rối loạn chức năng tình dục và các vấn đề cảm xúc hoặc hành vi khác do đối phó với bệnh viêm tủy cắt ngang.