Liệt mặt là hội chứng tổn thương dây thần kinh VII bênh liệt mặt gây giảm hoặc mất vận động các cơ ở mặt.
Liệt VII ngoại biên do lạnh là bệnh thường gặp, do tình trạng mạch nuôi của dây thần kinh bị co thắt dẫn đến thiếu máu cục bộ, phù nề, chèn ép vào dây thần kinh trong ống fallop.
Dấu hiệu nhận biết:
- Xảy ra đột ngột, qua một đêm.
- Thường đau nhẹ vùng mặt, không giữ được nước hoặc thức ăn dạng lỏng trong miệng.
- Cười nói khó, soi gương thấy mặt bị méo sang một bên.
- Giảm trương lực cơ, mất nếp nhăn trán, nếp nhăn má một bên, long mày hơi sụp xuống, má sệ, góc mép miệng xệ xuống.
- Không nhăn được trán, mắt không nhắm chặt, không làm được các động tác phòng má, mím môi, huyết sáo, thổi nến, chau mày.
- Tuy nhiên trong một số trường hợp khi không cử động thấy mặt cân đối, chỉ khi cử động mới thấy mặt mất cân đối.
Nguyên nhân:
Thường khởi phát với tác nhân là viêm nhiễm hay do bi nhiểm lạnh đột ngột: ngồi tàu xe, gió tát mạnh vào mặt,máy lạnh thổi ngay vào vùng ốc tai. Hầu hết các trường hợp này phục hồi hoàn toàn trong khoảng 6 tháng.
Ngoài ra còn nhiều nguyên nhân khác như tai biến mạch máu não, u hệ thần kinh trung ương, do biến chứng chấn thương sọ vùng thái dương, đột quỵ hoặc do viêm tai mũi họng thường xuyên mà ko điều trị dứt điểm.
Đối tượng và cách phòng ngừa:
Bệnh liệt dây thần kinh VII ngoại vi gặp ở các mọi đối tượng và mọi lứa tuổi, không phân biệt giới tính và không lây lan.
Để phòng ngừa liệt mặt, nên ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tập thể dục, giữ ấm cơ thể khi nhiệt độ lạnh, không để quạt, máy lạnh ở khu vực đầu.
Tuy nhiên nếu có bất kì dấu hiệu bất thường nào cũng nên đi khám và điều trị càng sớm càng tốt.
Di chứng của liệt thần kinh VII:
Căn bệnh này nếu không phát hiện và điều trị sớm sẽ để lại di chứng về thẩm mỹ.
Các biến chứng mắt: viêm kết mạc, viêm giác mạc, loét giác mạc, lộn mí. Các biến chứng này có thể phòng tránh bằng nhỏ mắt bảo vệ, đeo kính, khâu sụn mí hoàn toàn hay một phần.
Biểu hiện co cơ không tự chủ phối hợp với các hoạt động tự chủ như mép bị kéo khi nhắm mắt.
Co thắt nữa mặt, rối loạn vị giác.
Hội chứng nước mắt cá sấu: hiếm gặp, biểu hiện chảy nước mắt khi ăn.
